Vorige week vrijdag had ik de eer om een training te volgen van Friedrich Glasl. Voor mediators geen onbekende. Voor niet- mediators vermoedelijk wel. Friedrich Glasl is de grondlegger van de escalatieladder, een model wat de escalatie van conflicten weergeeft. Wat dat precies inhoudt en wat jij daaraan hebt vertel ik je graag in deze blog.
‘Alive and kicking’
Op de een of andere manier ga ik er onbewust vaak vanuit dat bepaalde invloedrijke personen ‘al zijn overleden’. Niet dat ik bewust denk ‘die zal wel overleden zijn’, maar ook niet beseffend dat sommigen gewoon ook nog ‘alive and kicking’ zijn. Toen ik de aankondiging voorbij zag komen dat Friedrich Glasl een lezing zou geven in Nederland dacht ik: ‘Wow, wat een unieke kans om uit eerste hand te leren over escalatie van conflicten!’. Tijdens mijn opleiding tot mediator, nu alweer 5 jaar geleden hoorde ik voor het eerst van Friedrich Glasl en ik denk niet dat er een mediator te vinden is die niét bekend is met de escalatieladder. Friedrich Glasl, inmiddels 81 jaar oud, ‘alive and kicking’ verzorgde een interessante training.
Friedrich Glasl
Prof. Dr. Friedrich Glasl is geboren in 1941 in Oostenrijk. Hij is opgeleid tot politicoloog en antroposoof. Gedurende zijn werkzame leven gaat hij zich meer en meer ontwikkelen als mediator. Friedrich Glasl is betrokken geweest bij grote vredesprocessen. Opvallend in zijn CV is dat hij niet alleen als mediator optreedt. Maar dat hij, uiteraard geheel conform zijn eigen escalatie-model, afhankelijk van de escalatiegraad van het conflict, optreedt als coach, adviseur of mediator. Tijdens de training kregen we, aan de hand van een concreet voorbeeld, een mooi beeld hoe hij ernstig geëscaleerde conflicten aanpakt. Indrukwekkend!
De Escalatieladder
In 1997 ontwikkelde Glasl zijn model om de escalatie van conflicten in kaart te brengen. Hieronder zie je een afbeelding van de escalatieladder. Het model beschrijft de verschillende fases waarin een conflict zich kan bevinden. Het model wordt gebruikt door mediators om conflictdiagnoses te maken. Maar het model is feitelijk te gebruiken voor iedereen die in een conflictsituatie zit. Als jij in een conflictsituatie zit, bijvoorbeeld op je werk, in de VvE of thuis dan kun je kijken in welke fase je conflict zich bevindt. Je kunt dan een inschatting maken of je er nog samen uit kunt komen, je mediation zou kunnen proberen of dat je beter naar de rechter kunt gaan.
Wanneer je de trap zover bent afgedaald dat je op trede 7,8 of 9 belandt bent dan is coaching of mediation over het algemeen niet meer mogelijk. Om te de-escaleren zal een uitspraak of opgelegde maatregel van buitenaf nodig zijn. De vader die deze week de school van zijn zoon binnenreed met zijn auto, vanwege een conflict met de school, bevond zich duidelijk in deze laatste fase, in elk geval trede 7, maar vermoedelijk nog lager.
Zelfgenezingspotentieel
Glasl gaat ervan uit dat vanaf trede 4/5 het de conflictpartijen niet meer lukt om zelf hun genezingspotentieel aan te spreken. En dat is het punt waarop ‘de mediator’ om de hoek komt kijken; Een professionele bemiddelaar die de conflictpartijen helpt de communicatie (weer) op gang te brengen. Conflictpartijen helpen van trede 4 of 5 terug naar trede 3, 2 en/of 1.
Mijns inziens is een logische gevolgtrekking daarvan dat, wanneer blijkt dat de conflictpartijen weer in staat zijn hun eigen ‘genezingspotentieel’ aan te spreken, de taak van de mediator in principe eindigt. Wel kan het dan zijn dat de conflictpartijen behoefte hebben aan duidelijke afspraken waaraan men elkaar gaat houden om (a) vertrouwen in elkaar weer opbouwen en (b) om niet weer terug te vallen in het oude gedrag.
Marshall Rosenberg
Tijdens de training vertelde Friedrich Glasl, tussen neus en lippen door, dat hij bevriend was geweest met Marshall Rosenberg. Marshall Rosenberg is de grondlegger van Geweldloze Communicatie. Ik ben een groot fan van het communicatieproces van Marshall Rosenberg en wijdde daar mijn laatste drie blogs aan! Wat een klein wereldje is het dan toch.
Gelijk even gecheckt of hij misschien ook nog in leven is. Maar nee, dit keer was m’n gevoel helaas wel juist. Marshall Rosenberg overleed in 2015.
Misschien interesseert dit je ook:
>>> Geweldloze communicatie: Helder & effectief
>>> Geweldloze communicatie: Empathie
>>> Geluidsoverlast van de buren